MESLEKLER
1-) BİLGİSAYAR BAKIM VE ONARIMCISI
BİLGİSAYAR BAKIM VE ONARIMCISI
TANIM
Bilgisayar ve donanımlarını monte eden, gerekli işletim sistemini yükleyen, meydana gelen arızaları tespit edip, onarımını ve bakımını yapan kişidir.
GÖREVLER
- Bilgisayarın parçalarını birleştirir.
— Elektrik verip test eder.
— İletişim programlarını veya paket programları yükler ve ikinci testi yapar.
— Kullanılacağı yerlere bilgisayar ve donanımını monte eder.
— Parçaların yerlerine doğru bir şekilde yerleşip-yerleşmediğini kontrol eder.
— Bilgisayarı çalıştırır ve gerekli ayarlarını yaparak kullanıma hazır hale getirir.
— Bilgisayar kullanımı ile ilgili katalog, standart harf ve sembolleri tanır, şemaları okur.
— Hata mesajlarını ve anlamlarını çözer.
— Elektronik cihazlar yardımıyla arızaları bulur.
— Güç kaynağı, ekran, klavye, Mouse, yazıcı ve diğer çevre birimlerinin arızalı olan parçalarını onarır ya da yerine yenisini takar.
— Monitör, klavye, ekran ve diğer çevre birimlerin belirli zamanlarda bakımını yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Bilgisayar, klavye, Mouse, ekran ve çevre birimler.
Temel Araç ve Gereçler; Tornavida, Pense, Toz temizleyiciler v.b.
Ölçü ve Kontrol Aletleri; Avometre, Osilaskop, Voltmetre v.b.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Bilgisayar bakım ve onarımcısı olmak isteyenlerin;
Matematik ve fiziğe ilgili ve bu alanda başarılı,
El ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
Görme organı sağlam,
Mekaniğe ilgili ve yetenekli,
Şekiller arasındaki ilişkileri algılayabilen,
Mantığı güçlü,
Dikkatli, tedbirli ve sorumluluk duygusu gelişmiş,
Planlı çalışma alışkanlığına sahip,
Yeniliklere açık, gelişmeleri takip edebilen,
Ayrıntıyı algılayabilen
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Endüstride, özel ve resmi kuruluşlarda bilgisayar kullanılan her alanda çalışırlar. Kapalı genellikle de büroda, bazen işin niteliğine göre özel olarak düzenlenmiş anti statik ortamlarda görev yaparlar.
Çalıştığı alan genellikle elektrikle aydınlatılmıştır.
Birinci derecede cihaz, alet ve malzemelerle ilgilidirler. Ancak, zaman zaman meslektaşları ve müşterilerle iletişim kurması gerekir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Çağımızda elektronik ve bilgisayar alanında büyük gelişmeler olmuştur. 21. yüzyılın ise bilgisayar çağı olacağı belirtilmektedir. Bilgisayar kullanımı daha da yaygınlaşacaktır.
Günümüzde bilgisayar başta eğitim ve öğretim olmak üzere, haberleşme, endüstri, tıp, optik gibi birçok alanda kullanılmaktadır. Bilgisayarın sahip olduğu olanaklardan en fazla yararlanabilmenin tek yolu eğitilmiş, iyi yetişmiş nitelikli insan gücüdür.
Ülkemizde de her geçen gün bilgisayar kullanımı yaygınlaşmaktadır. Bu nedenle bilgisayarın yapım, onarım ve bakımlarında teknik elamanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak bilgisayarın pek çok parçası yurtdışından geldiği için yabancı dil bilenlerin (özellikle İngilizce) iş bulma şansı daha fazladır.
Eğitimlerini tamamlayıp, kalfalık belgesini alanlar, endüstride, özel ve resmi kuruluşlarda değişik alanlarda, bilgisayar bakımı, onarımı ve imalatında çalışabilirler. Ayrıca ustalık belgesi almaya hak kazananlar imalat, bakım ve onarım alanlarında işyeri açıp, işveren olarak çalışabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm Mesleki Eğitim Merkezlerinin; “Bilgisayar Bakım ve Onarımı” bölümünde verilmektedir.
Ayrıca meslek liselerinin, bilgisayar ve elektronik bölümü mezunları da; “Bilgisayar Bakım ve Onarımcısı” olarak çalışabilmektedirler.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
- En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
- 14 yaşını doldurmuş 19 yaşından gün almamış olmak, ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitimden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.
— Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
- Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri bulmak ve işvereni ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Bilgisayar bakım ve onarımcısı mesleğinin eğitim süresi lise veya daha üst düzeyde genel eğitim görmüş olanlarda 1,5 yıl, ilköğretim mezunu olanlarda ise 3 yıldır.
Eğitim süresince öğrenciler, haftanın bir günü teorik, 5 günü ise işletmelerde pratik olarak ders görmektedirler.
Teorik Eğitimde; Türk Dili ve Kompozisyon, Matematik, Din Kültürü ve Meslek Ahlakı, Sosyal Bilgiler gibi genel kültür derslerinin yanı sıra; Meslek Bilgisi, Teknik Resim, Bilgisayar Donanımı, Bilgisayar Bakımı ve Arıza Giderme, Elektronik, Endüstriyel Elektronik ve Test Tekniği dersleri verilmektedir.
Pratik Eğitimde; Elektrik ve elektronik el takımları, ölçüm ve kontrol aletleri ve diğer malzemenin tanıtımı ve kullanılması, bilgisayarda temel komutların kullanımı, sistem bakımının yapılması, güç kaynağı, ekran, yazıcı ve diğer çevre birimlerinin tamiri, arızalı parçaların değiştirilmesi, bilgisayarın komple sökülüp birleştirilerek çalıştırılması konularında yeterlilik kazandırılmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
- Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Bilgisayar bakım ve onarımcısı mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır.
— Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
BENZER MESLEKLER: Elektronik alet ve cihaz tamircisi, Radyo-TV tamircisi, Haberleşme cihazları bakım ve onarımcısı, Büro makineleri bakım ve onarımcısı.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitim esnasında işletmelerde meslek eğitimi gören çırak öğrencilere işverenlerce, yaşlarına uygun olarak asgari ücretin % 30’undan az olmamak üzere ücret ödenmektedir.
Kamu sektöründe çalışanlar teknik hizmet sınıfından ücret alırlar.
Özel sektörde ise ilk kez çalışacaklar asgari ücretle işe başlarlar. Deneyimli olanlar asgari ücretin iki katı kadar ücret alır. Genellikle ücretlerine ek olarak yaptıkları her iş için prim alırlar.
Kendi işini kuranlarda kazanç daha fazladır.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü İl ve Şube Müdürlükleri.
- Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Bilgisayar bakım ve onarımcısı mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır.
— Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
BENZER MESLEKLER: Elektronik alet ve cihaz tamircisi, Radyo-TV tamircisi, Haberleşme cihazları bakım ve onarımcısı, Büro makineleri bakım ve onarımcısı.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitim esnasında işletmelerde meslek eğitimi gören çırak öğrencilere işverenlerce, yaşlarına uygun olarak asgari ücretin % 30’undan az olmamak üzere ücret ödenmektedir.
Kamu sektöründe çalışanlar teknik hizmet sınıfından ücret alırlar.
Özel sektörde ise ilk kez çalışacaklar asgari ücretle işe başlarlar. Deneyimli olanlar asgari ücretin iki katı kadar ücret alır. Genellikle ücretlerine ek olarak yaptıkları her iş için prim alırlar.
Kendi işini kuranlarda kazanç daha fazladır.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü İl ve Şube Müdürlükleri.
2-)BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM TEKNİKERİ
BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM TEKNİKERİ
TANIM
Fabrika ve işletmelerin araştırma ve geliştirme birimlerinde mühendisin gözetimi altında ile bilgisayarla model tasarımı ve çizimi yapan kişidir.
GÖREVLER
- Yeni projeler geliştirmek için mühendis gözetiminde tasarım yapar,
- Tasarımın bilgisayar ortamında çizimini yapar,
- Sistem tasarımı yapılmış projeleri programlar,
- Projeleri yapılmış programları test eder,
- Tasarlanan ve projelendirilen programlarda istenen veya günün değişen şartlarına göre gerekli düzenlemeleri yapar,
- Düzeltilmiş tasarımların kullanım kitapçıklarını ve akış diyagramlarının hazırlar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Bilgisayar,
- Disket ve CD’ler,
- Hesap makinesi,
- Bilgisayar yazılım ve çizim malzemeleri,
- Büro malzemeleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Bilgisayar destekli tasarım teknikeri olmak isteyenlerin,
- Matematik ve fiziğe ilgili ve bu alanlarda başarılı,
- Uzay ilişkilerini görebilme,
- Şekilleri tasarlayıp çizebilme yeteneklerine sahip,
- Dikkatli ve sorumlu,
- Yaratıcı
kimseler olmaları gerekmektedir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Bilgisayar destekli tasarım teknikeri, büro ortamında ve genellikle kapalı yerlerde çalışır. Kişi çalışırken, birinci derecede nesneler ve makinelerle ilgilidir. Ayrıca meslektaşları ve diğer elemanlarla da iletişim halindedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bilgisayar destekli tasarım teknikerleri hem kamu hem de özel sektörde iş bulma olanağına sahiptir.
Ülkemizin kalkınma hamlesi içinde olması endüstri, sanayi, sanat vb. alanlara yönelmesi bilgisayar destekli tasarım mesleğinin gelişmesinde önemli bir etkendir. Bu meslekteki kişiler; genellikle tasarımcı olarak, mekanik, otomotiv, animasyon, reklâm, grafik, web sayfa oluşturma, dekorasyon, ambalaj, cam ve seramik, sinema vb. konularda istihdam edilmektedir. Ayrıca kendi özel tasarım bürolarını kuran kişiler de oldukça fazladır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi, üniversitelere bağlı meslek yüksek okullarının “Bilgisayar Destekli Tasarım” bölümünde verilmekte iken, bu bölüm adının “Makine” olarak değişmesi nedeniyle, “Bilgisayar Destekli Tasarım” adıyla artık öğrenci alınmamaktadır. Bu nedenle D- Meslek Eğitimi bölümünde bulunan bilgiler “Bilgisayar Destekli Tasarım” bölümü eğitiminin verildiği zamandaki araştırılan bilgileri kapsamaktadır.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Bu alanda öğrenim görebilmek için lise veya dengi okul mezunu olmak ve Öğrenci Seçme Sınavında (ÖSS) yeterli Sayısal (SAY) türünde puan almak gerekmektedir.
Meslek liselerinin “Bilgi İşlem”, “Bilgisayar”, “Bilgisayar Yazılımı” bölümlerinden mezun olanlar, “Bilgisayar Destekli Tasarım” ön lisans programına başvurduklarında ortaöğretim başarı puanları 0.65 ile çarpılarak ÖSS puanlarına eklendiğinden, diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 2 yıldır.
Eğitim süresince öğrencilere;
Bilgisayar Kullanımı, Teknik Resim, Bilgisayarda Tasarım, Çevre ve Ürün Tasarımı, Bilgisayar Teknolojileri, Endüstriyel Hesaplama Teknikleri, Mimari-Grafik Tasarımı, Pazarlama ve Üretim Yöntemleri, Katı Modelleme ve Yüzey Tasarımı, Bilgisayar Programlama ve Donanım, Teknoloji ve Sanat Tarihi, Tasarım Geometrisi konularında pratik ve teorik eğitim verilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
Kamu kurumlarında Tekniker olarak işe başlayanlar gerekli şartları taşıdıkları ve yapılacak sınavlarda başarılı oldukları takdirde yönetici pozisyonuna geçebilirler.
Özel sektörde çalışanlar ise tecrübe ve deneyimlerine göre reklâm tasarımcısı, grafik tasarımcısı, web sayfa tasarımcısı, mekanik tasarımcı vb. adlar altında çalışabilmektedirler.
“Bilgisayar Destekli Tasarım” ön lisans programını başarı ile tamamlayanlar ÖSYM tarafından yapılan sınavda başarılı oldukları takdirde “Endüstri Ürünleri Tasarımı” ve “Tasarım ve Konstrüksiyon Öğretmenliği” lisans programlarından birine dikey geçiş yapabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Endüstri ürünleri tasarımcısı,
- Grafiker,
- Reklâmcı,
- Bilgisayar donanım ve yazılımcısı.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitim süresince öğrenciler Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğünün sağladığı kredi olanaklarından yararlanabilirler. Ayrıca yaz dönemi staj süresince işletmeler öğrencilere bir miktar ücret ödemektedirler. Bu ücret işletmelerin ücret politikasına göre değişmektedir.
Eğitim sonrası kazanç çalışılan kurumun statüsüne, çalışma süresine, üstlenilen sorumluluk derecesine göre değişmektedir.
Kamu sektöründe çalışanlar 657 Sayılı devlet Memurları Kanunu’na göre Teknik Hizmetler sınıfından, özel sektörde çalışanlar ise; çalışılan işyerinin büyüklüğü, kişinin bilgisi, tecrübesi, yeteneği, çalışma kapasitesi ve sektörün ücret düzeyine göre belirlenmektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi.
— Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi Bulunan Türkiye İş Kurumu İl Müdürlükleri
3-)BİLGİSAYAR DONANIM TEKNİKERİ
BİLGİSAYAR DONANIM TEKNİKERİ
TANIM
Bilgisayarları ve bilgisayar çevre birimlerini kuran, çalıştıran, bakım ve onarımını yapan kişidir.
GÖREVLER
Bilgisayar donanım teknikerleri; bilgisayar mühendisinin gözetimi ve denetimi altında;
- Bilgisayar sistem kuruluşu için araştırma, planlama ve kuruluşu gerçekleştirme aşamalarının her birinde kendisine verilen şu görevleri yapar,
- Network bilgisayar sistemlerinin analizlerini yaparak ağ yapısını çıkarır, sistemi kurar ve çalıştırır,
- Kişisel (bireysel) ve network bilgisayar ortamlarının bakımını ve varsa arızaların tespit edilerek onarımını yapar,
- Sistemlerin güncelleştirilmesinde gerekli olan birimlerin (bellek, hard disk, diğer kartlar) seçimini yaparak sisteme monte eder ve çalışır hale getirilmesini sağlar,
- Bilgi işlem merkezlerinde gerekli donanım ve ağ güvenliği işlerini yürütebilir,
- İşletim sistemlerini kurar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Elektronik ölçü aletleri(volt, gerilim ölçme, akım ölçme, direnç ölçme),
- Osilaskop (elektronik sinyallerin analizinde kullanılan alet),
- Ağ kablosu test cihazı vb.
- Elektronikçi tipi takımları (pense, karga burun, cımbız, çeşitli tornavidalar),
- Özel bütünleşmiş söküm ve lehimleme aletleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Bilgisayar donanım teknikeri olmak isteyenlerin;
- Matematik ve fiziğe ilgili ve bu alanda başarılı,
- Şekil ilişkilerini görebilme yeteneği ve mantığı güçlü,
- Sorumluluk sahibi ve dikkatli,
- Ayrıntıya dikkat edebilen,
kimseler olmaları gerekir.
Yabancı dil bilgisi meslekte başarıyı artırıcı bir özelliktir.
Çalışma ortamı ve koşulları
Bilgisayar donanım teknikerleri; genellikle kapalı, temiz, bol ışıklı ve klimalı ortamlarda çalışırlar. Ağ yapılandırılması çalışmalarında tırmanma, eğilme, uzanma vb. hareketleri sıklıkla yaparlar, bina içinde veya dışında, tozlu kirli ortamlarla karşılaşırlar.
Herhangi bir bilgisayar firmasının bölge sorumluluğunda çalışıldığında, diğer illere, bölgelere gidileceğinden sıklıkla seyahat etmeleri gerekir.
Çalışırken mühendisler, teknisyenler, operatörler, müşteriler ve diğer çalışanlarla iletişim halindedirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bilgisayar donanım teknikerleri kamu sektörüne ait bilgisayar kullanılan bütün kuruluşlarda çalışabildiği gibi, mali ve finans sektörü, iletişim sektörü vb. özel şirketlerin, bankaların bilgi işlem merkezlerinde iş bulabilirler. Kendi adlarına işyeri açabilirler. Bilgisayar satış ve teknik destek hizmeti veren firmalarda teknik servis elemanı olarak görev alabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi, üniversitelere bağlı meslek yüksek okullarının “Bilgisayar Donanım” bölümünde verilmekte iken, bu bölüm adının “Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama” olarak değişmesi nedeniyle, “Bilgisayar Donanım” adıyla artık öğrenci alınmamaktadır. Bu nedenle D- Meslek Eğitimi bölümünde bulunan bilgiler “Bilgisayar Donanım” bölümü eğitiminin verildiği zamandaki araştırılan bilgileri kapsamaktadır.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
- Meslek liselerinin Bilgi İşlem, Bilgisayar, Bilgisayar Donanım, Bilgisayar İşletimi, Bilgisayar İşletimi Teknisyenliği, Bilgisayar Yazılım bölümlerinden mezun olanlar “Bilgisayar Donanım” ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
— Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara isteklerine ve ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli “Eşit Ağırlıklı (EA)” puanı almaları gerekir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitimin süresi 2 yıldır.
Eğitim süresince öğrencilere; matematik, fizik, bilgisayar, temel elektronik, dijital elektronik, bilgisayarlı tasarım, bilgisayar donanım, işlem kontrol, programlama, mikro işlemciler, bilgisayar sistem arıza, bilgisayar ağları gibi meslek derslerinin yanında, Türk Dili, Yabancı Dil, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi gibi genel kültür dersleri verilmektedir. Ayrıca, 1. Sınıfta 8 hafta, 2. Sınıfta 4 hafta işletmelerde yaz stajı yaptırılmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
"Bilgisayar Donanım" ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı'nda başarılı oldukları takdirde;
- Bilgisayar,
- Bilgisayar Mühendisliği
- Bilgisayar Öğretmenliği,
- Bilgisayar Sistemleri Öğretmenliği,
- Bilgisayar Teknolojisi ve Bilişim Sistemleri,
- Bilgisayar ve Enformasyon Sistemleri,
- Bilgisayar ve Enformatik,
- Bilgisayar ve Kontrol Öğretmenliği,
- Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği,
- Enformatik,
- İstatistik ve Bilgisayar Bilimleri,
- Matematik-Bilgisayar,
- Uygulamalı Matematik ve Bilgisayar,
- Bilgisayar-Enformatik
lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Bilgisayar Öğretmeni,
- Bilgisayar Programcısı,
- Elektronik Teknikeri
- Kontrol Sistemleri Teknikeri
BURS, ÜCRET VE KREDİ DURUMU
Mesleki eğitim süresince isteyen öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu öğrenim kredisi ve yurt hizmetlerinden faydalanırlar. Vakıfların, kamu ve özel kurum ve kuruluşlarının sağladığı burslardan yararlanabilirler.
Ankara, İstanbul, İzmir gibi büyük illerde ders saatleri dışında özel şirketlere, kısa zamanda tamamlanması zorunlu projelerde destek verme konusunda pakt-time çalışma olanağı bulabilmektedirler.
Eğitim sonunda; kamu sektöründe çalışanlar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre aylık alırlar. Ücretler kıdeme göre ve yıllık belirlenen oranlarda artış göstermektedir.
Özel şirketlerde çalışıldığında ücretler anlaşmalara göre belirlenmektedir. Genellikle ilk işe başlayışta asgari ücretin 1,5–2 katı civarında ücret alınmaktadır. Deneyimi olanlarda
kazanç asgari ücretin 4–5 katına ulaşmaktadır.
DAHA AYRINTILIU BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.
4-)BİLGİSAYAR DONANIM TEKNİSYENİ
BİLGİSAYAR DONANIM TEKNİSYENİ
TANIM
Bilgisayarları ve bilgisayarların klavye, monitör, yazıcı, çizici, modem, faks gibi ünitelerini kuran, çalıştıran, bakım ve onarımını yapan kişidir.
GÖREVLER
Bilgisayar teknolojisi iki kısma ayrılmaktadır. Bunlar donanım (Hardware) ve yazılım (yazılım)’dır dır. Donanım bilgisayarların içyapısı ile ilgili olup elektronik kısmının çalışmasını inceler. Yazılım ise, bilgisayar programının hazırlanması ve kullanılması ile ilgilidir.
Bilgisayar Donanım Teknisyeni;
- Önceden tasarlanmış bir otomasyon sistemini kurar, tümüyle çalışır hale getirebilir ve bakım onarımını gerçekleştirir.
— Kişisel PC (Personel Computer) ve endüstri bilgisayarcıları olarak bilinen (Mikroişlemci tabanlı) bilgisayar ortamlarının bakımını varsa arızaları tespit ederek onarımını yapar,
- Sistemlerin güncelleştirilmesinde gerekli olan birimlerin (bellek, hard disk, diğer kartlar) seçimini yaparak sisteme monte eder ve çalışır hale getirilmesini sağlar,
- Bilgi işlem merkezlerinde gerekli donanımın kurulmasını sağlar ve ağ güvenliğinin sağlanması için kurulum esnasında gerekli önlemleri alır.
— Ölçü aletleri grubuna giren birçok cihazın kullanmasını bilir ve temel arızalarını giderebilir.
— Asgari düzeyde yazılım bilgisine sahip olup işletim sistemlerini kurup çalıştırabilir.
— Donanım birimlerini sisteme tanıtarak en verimli şekilde çalışmasını sağlar.
— Yazıcıların toner, kartuş ve şeritlerini değiştirebilir,
- İnternet bağlantısı ve ayarlarını gerçekleştirir,
- Donanım birimlerinin birbirleriyle çakışmadan verimli çalışması için en uygun donanımı seçer.
— Bilgisayar ve yazıcıları network ortamında çalıştırıp paylaşımı gerçekleştirir.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Bilgisayar ve bilgisayarların çevresel üniteleri,
- Elektronik ölçü cihazı (gerilim ölçme, akım ölçme, direnç ölçme vb.)
- Ağ kablosu test cihazı vb.
- Elektronikçi tipi takımları (matkap, pense, karga burun, kablo soyacağı, çeşitli tornavidalar),
- Özel bütünleşmiş söküm ve lehimleme aletleri,
- Lojik prof, Lojik analizör, Lojik pul ser, Osilaskop, Frekans metre, Ram test cihazı, Had kopyalama cihazı, fonksiyon jeneratörü, Akım izleyici (Tracer), İşaret analizörü, Temizleme aletleri (Köpük temizleyici, temizleme fırçaları, Temizleme kompresörü, temizleyici sıvı ve spreyler.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Bilgisayar donanım teknisyeni olmak isteyenlerin;
- Matematik ve fen bilimlerine ilgili ve bu alanda başarılı,
- Makine parçaları arasındaki ilişkileri görebilen,
- Sorumluluk sahibi ve dikkatli,
- Ayrıntıya dikkat edebilen,
- Göz ve ellerini uyumlu kullanabilen,
- Tertipli, düzenli
kimseler olmaları gerekir.
Yabancı dil bilgisine sahip olmak ve teknolojik yenilikleri takip etmek başarıyı artırıcı bir özelliktir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Bilgisayar donanım teknisyenleri; genellikle kapalı, temiz, bol ışıklı ve klimalı ortamlarda çalışırlar. Bilgisayar sistemleri kurulumu çalışmalarında tırmanma, eğilme, uzanma vb. hareketleri sıklıkla yaparlar, bina içinde veya dışında, tozlu kirli ortamlarla karşılaşırlar.
Çalışırken mühendisler, teknikerler, operatörler, müşteriler ve diğer çalışanlarla iletişim halindedirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bilgisayar donanım teknisyenleri kamu sektörüne ait bilgisayar kullanılan bütün kuruluşlarda çalışabildiği gibi, mali ve finans sektörü, iletişim sektörü vb. özel şirketlerin, bankaların bilgi işlem merkezlerinde iş bulabilirler. Kendi adlarına işyeri açabilirler. Bilgisayar satış ve teknik destek hizmeti veren firmalarda teknik servis elemanı olarak görev alabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi; Anadolu Teknik, Anadolu Meslek ve Endüstri Meslek Liselerinin “Bilgisayar (Donanım)” bölümlerinde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
- Anadolu Teknik Liseleri ile Anadolu Meslek Liselerine; Milli Eğitim Bakanlığının yaptığı “Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı (OÖKÖSYS)” ne başvuran ve sınavda başarılı olup bu bölüm için yeterli puan alan öğrenciler kayıt yaptırabilirler. Sınava başvurabilmek için; İlköğretim okulu 8. sınıf öğrencisi olmak ve sağlığının girmek istediği okulun ve mesleğin öğrenimine elverişli olması gerekmektedir.
— Endüstri Meslek Liselerine; ilköğretim okulu mezunu, 19 yaşını doldurmamış, başarı ve sağlık durumu girmek istediği mesleğe uygun öğrenciler ilköğretim diploma notuna göre sıralanarak kontenjan sayısı kadar kayıt yaptırabilirler,
- Endüstri Meslek Liselerinin 1.sınıfını bitiren ve ilgili mevzuata göre belirlenen başarı puanına ulaşan öğrenciler, kontenjan da olması halinde 2. sınıftan itibaren teknik liseye devam edebilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
- Eğitim süresi; Anadolu Teknik Liselerinde 1 yılı yabancı dil hazırlık sınıfı olmak üzere toplam 5 yıl, Anadolu Meslek Liselerinde 1 yılı yabancı dil hazırlık sınıfı olmak üzere toplam 4 yıl, Endüstri Meslek Liselerinde 3 yıldır.
— Genel olarak bu okullarda verilen eğitimin %40’ını Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Coğrafya, Matematik, Yabancı Dil, Biyoloji ve Sağlık Bilgisi, Fizik, Kimya, Felsefe gibi genel kültür dersleri; % 60’ını ise Teknik ve Meslek Resim, Bilgisayara Giriş, Temel Elektronik, Elektroteknik, Dijital Elektronik, Elektronik, Endüstriyel Kontrol, Mikroişlemciler, Sistem Kontrol ve Test Tekniği, Hafızalar, Programlanabilir Lojik Kontrol Donanım Mimarisi gibi teorik meslek dersleri ile Atölye ve Laboratuar, Atölye, Programlama, Paket Program Uygulamaları gibi uygulamalı meslek dersleri oluşturur.
— Bu meslek derslerinde öğrencilere çağırma, bildirim ve aydınlatma tesisatları, güç kaynakları ve transistor lü yükselteçler, işlemsel yükselteçler, multivibratörler, bileşimsel devre uygulamaları, sayıcı ve kaydediciler, vb. konularda yeterlilikler kazandırılmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
Bilgisayar Donanım Teknisyenleri çalıştıkları kurum, kuruluş ve işletmelerde ustabaşı, şef. Vb. olabilirler.
Bilgisayar Donanım bölümlerinden mezun olan öğrenciler, istedikleri takdirde, alanlarının devamı niteliğindeki veya buna en yakın programların uygulandığı bölümlere şartlarının uyması durumunda sınavsız olarak yerleştirileceklerdir. Bunlar Meslek Yüksek Okullarının;
- Bilgi yönetimi,
- Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama,
- Bilişim-Yönetim,
- e-Ticaret,
- Bilgisayar destekli yayıncılık. Önlisans programlarıdır.
Ayrıca meslek liselerinin bilgisayar bölümünden mezun olanlar, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girip başarılı olmaları ve “Bilgisayar Öğretmenliği”, ” Bilgisayar Sistemleri Öğretmenliği”, “Bilgisayar ve Kontrol Öğretmenliği”, “Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği”, “Elektronik ve Bilgisayar Öğretmenliği” lisans programlarını tercih etmeleri durumunda yerleştirme sırasında ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
3308 sayılı “Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu” gereğince işletmelerde beceri eğitim gören meslek lisesi son sınıf öğrencilerine asgari ücretin % 30’undan az olmamak üzere ücret ödenmektedir.
Öğrenciler döner sermayesi olan okulların üretim çalışmalarındaki faaliyetlerinden de ücret alabilmektedirler.
Kamu sektöründe çalışanlar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre aylık alırlar. Ücretler kıdeme göre ve yıllık belirlenen oranlarda artış göstermektedir.
Özel şirketlerde çalışıldığında ücretler anlaşmalara göre belirlenmektedir. Genellikle ilk işe başlayışta asgari ücretin 1, 1,5 katı civarında ücret alınmaktadır. Deneyimi olanlarda kazanç asgari ücretin 3–4 katına ulaşmaktadır.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.
5-)BİLGİSAYAR ÖĞRETMENİ
BİLGİSAYAR ÖĞRETMENİ
TANIM
Çalıştığı eğitim kurum ya da kuruluşunda; öğrencilere ya da yetişkinlere, bilgisayar ile ilgili eğitim veren kişidir.
GÖREVLER
Bilgisayar ile ilgili hangi bilgi, beceri, tutum ve davranışların, hangi yaş düzeylerindeki öğrenci gruplarına, hangi yöntemlerle kazandırılacağı, MEB tarafından onaylanan öğretim programları ve ilgili mevzuatta belirtilmiştir.
Bilgisayar öğretmeni, bu program çerçevesinde,
- Eğitim vereceği grubun düzeyine uygun bir çalışma planı yapar,
- Sorumlu olduğu atölye, laboratuar, işlik vb. yerleri sürekli olarak eğitime hazır durumda bulundurur. (Gerektiğinde kullanılan alet ve makinelerin bakımlarını ve basit onarımlarını yapar.)
— Kendisine ayrılan ders saatlerinde çalışma planını uygulayarak öğrencilere alanı ile ilgili bilgi ve beceri kazandırır,
- Öğrencilerin başarılarını değerlendirir, başarıyı artırıcı önlemler alır,
- Eğitici kol çalışmalarında görev alarak öğrencilerin yeteneklerini geliştirici etkinlikler düzenler,
- Öğrencilerin gelişimlerini izler, sorunlarının çözümüne yardımcı olur,
- İşletmelerde uygulama yapan öğrencilerin çalışmalarını izler, ilgililere rehberlik eder,
- Çevresindeki sanayi kuruluşları ile işletmelerdeki gelişmeleri izler, ihtiyaçları saptar, bunların öğretim programlarına yansıtılması için ilgililere önerilerde bulunur,
- Nöbetçi olduğu günlerde, okulun düzen ve disiplinini sağlamak üzere görev yapar,
- Sınıf öğretmeni olarak, öğrencilerin alan ve ders seçmelerine yardımcı olur, yönetimle ilişkilerini sağlamaya çalışır.
KULLANILAN EĞİTİM MATERYALLERİ
Alanı ile ilgili meslek dersleri müfredat programı, yıllık ve günlük çalışma planları, not defteri, ders ve yoklama defterleri, öğrenci iş takip formu, eğitim araçları (kestirim, tepegöz, TV, video, videobantları, saydam, bilgisayar, bilgisayar yazılımları, CD vb.)
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Bilgisayar öğretmeni olmak isteyenlerin;
- Üst düzeyde genel yeteneğe sahip,
- Matematiğe ve mantık disiplinlerine karşı ilgili ve bu alanda başarılı, sistematik davranabilen, el ve gözlerini eşgüdümle kullanabilen,
- Düşüncelerini başkalarına açık bir biçimde aktarabilen,
- İyi bir öğrenme ortamı sağlayabilen, dikkatli, işine özen gösteren,
- Mesleğinin sorunları ile ilgilenen ve çözüm yolları bulmaya çalışan,
- İnsanlarla iyi iletişim kurabilen; sevecen, hoşgörülü, sabırlı,
- Öğrencilerin duygu ve düşüncelerini anlayabilen,
- Kendini geliştirmeye istekli, coşkulu, girişimci, yaratıcı
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Bilgisayar öğretmeni sınıfta görev yapar, görevini genellikle oturarak yürütür. Çalışma ortamı gürültüsüz ve tozdan arındırılmıştır.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
- Teknik eğitim fakültelerinin bilgisayar öğretmenliği ile ilgili bölümlerini bitirenler, kamu ve özel kurum ve kuruluşlarına bağlı mesleki ve teknik ortaöğretim okulları ile çıraklık ve yaygın eğitim kurumlarında, atölye ve meslek dersi öğretmeni olarak çalışabilirler.
— Özel dershanelerde çalışabilirler.
— Meslek alanı ile ilgili her tür ve seviyedeki kamu ve özel sektörde teknik eleman olarak da görev alabilirler. Ayrıca kendi işlerini kurabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi çeşitli üniversitelerin, teknik eğitim fakültelerinin Bilgisayar öğretmenliği, Bilgisayar Sistemleri Öğretmenliği ve Bilgisayar ve Kontrol Öğretmenliği, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği Bilgisayar bölümlerinde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Bu bölüme girebilmek için Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) yeterli “Sayısal (SAY)” puan almak gerekmektedir. Ayrıca üniversitelerin “Bilgisayar Teknolojisi Bölümü/Bilgisayar Teknolojisi ve Bilişim Sistemleri Bölümü(Lisans), Matematik- Bilgisayar Bölümü, Bilgisayar Mühendisliği, Bilgisayar Bilimleri Mühendisliği, Kontrol ve Bilgisayar Mühendisliği” programlarını bitirenlerden Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Programını veya Milli Eğitim Bakanlığı Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) işbirliği ile açılan /açılacak Pedagojik Formasyon Programını başarı ile tamamlayanlar, lise dengi okullarda Bilgisayar Öğretmeni olarak atanabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. Eğitim süresince genel kültür derslerinin yanı sıra, Devre Elemanları ve Ölçü Aletleri, Bilgisayar Eğitimi, Bilgisayar Programlama, Mikroişlemci, Elektrik ve Manyetik Alanlar, Bilgisayar Destekli Devre Tasarımı, Mesleki ve Teknik Eğitimin Esasları, Birey ve Öğrenim Metotları gibi dersler verilmektedir. Öğrenciler eğitimleri sırasında okullarda uygulama yapmaktadır.
BURS, ÜCRET VE KAZANÇ DURUMU
- Bilgisayar öğretmenliği programını ilk beş tercihinde gösteren ve bu programa yerleştirilen adaylara, kontenjan durumuna göre Milli Eğitim Bakanlığı’nca burs verilmektedir, ayrıca Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu’nun imkânlarından veya çeşitli kuruluşların burslarından yararlanılabilir.
— Eğitim sonrasında, meslek dersi öğretmeni olarak görev alanlar, teknik eleman olmaları sebebi ile 8. derecenin 1. kademesinden göreve başlarlar. Görev yaptıkları okul bünyesinde döner sermaye işletmesi faaliyetleri kapsamında sipariş işler yaparak aylık gelirlerini artırma imkânına da sahiptirler. Ayrıca her yıl tüm öğretmenlere öğretim yılı başında eğitim öğretim tazminatı adı altında bir ödeme yapılmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
- Atölye şefliği, laboratuar şefliği, bölüm şefliği, müdür yardımcılığı ve okul müdürlüğüne yükselebilirler.
— Ayrıca, teknik eğitim fakültesini bitirdikten sonra mühendislik fakültesine devam edebilmek için sınava girip başarılı olan öğrenciler, ilgili fakültede bir yıl daha okumak kaydıyla alanlarında mühendislik diploması da alabilirler.
BENZER MESLEKLER: Elektronik öğretmenliği.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLE
- Atölye şefliği, laboratuar şefliği, bölüm şefliği, müdür yardımcılığı ve okul müdürlüğüne yükselebilirler.
— Ayrıca, teknik eğitim fakültesini bitirdikten sonra mühendislik fakültesine devam edebilmek için sınava girip başarılı olan öğrenciler, ilgili fakültede bir yıl daha okumak kaydıyla alanlarında mühendislik diploması da alabilirler.
BENZER MESLEKLER: Elektronik öğretmenliği.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLE
— İlgili Eğitim Kurumları,
- Milli Eğitim Bakanlığı Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü,
- Milli Eğitim Bakanlığı Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl Müdürlükleri.
- Milli Eğitim Bakanlığı Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü,
- Milli Eğitim Bakanlığı Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl Müdürlükleri.
6-)BİLGİSAYAR PROGRAMCISI
BİLGİSAYAR PROGRAMCISI
TANIM
Değişik konularda ve çok miktardaki bilgiyi, bilgisayar ortamında hızlı ve sistematik bir biçimde çözümlemek ve değerlendirebilmek amacı ile program yazan kişidir.
GÖREVLER
- Bilgilerin bilgisayarda amaca uygun olarak sistematik bir biçimde kullanımını
sağlayacak bilgisayar programları yazar,
- Pek çok bilgisayar programlama dilini bilir ve elindeki bilgilerin niteliğine en
uygun olan programlama dilini seçer ve programı bu dilde yazar,
- Programlama dillerinin yazımında kullanılan kodlamaları yapar ve uygular,
- Yazdığı programı test eder,
- Sistem analistinin verdiği formları, bilgisayarın kullanım diline kodlar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Bilgisayar (Macintosh, PC vs.)
- Disket, disk,
- Printer, scanner, klavye gibi araç-gereç ve malzemeler.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Bilgisayar programcısı olmak isteyenlerin;
- Sistemli düşünme gücüne sahip,
- Matematikle ilgili ve bu konuda başarılı,
- Kendini yenileyebilen, araştırmacı,
- Bir konuda verilerin çözümlenmesi için yapılması gereken işlemleri kavrayıp
bunu bilgisayar diline aktarabilen,
- Sabırlı ve dikkatli
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Bilgisayar programcıları büro ortamında çalışırlar ve birinci derecede verilerle uğraşırlar, iş oturarak yürütülür, ortam genellikle sessizdir. Bilgisayar programcısı çalışırken diğer meslektaşlarıyla ve iş sahipleriyle etkileşim halindedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bilgisayar programcılığı eğitiminden sonra, kişilerin iş bulma olanakları geniştir. Hemen hemen tüm kamu kuruluşları, bankalar ile özel sektöre ait işyerlerinde çalışabilirler. Bilgisayarın her alanda yaygınlaşması, bu meslekteki elemanların iş bulmalarını kolaylaştırmakta ve aranan eleman olma özelliklerini daha uzun bir süre koruyacaklarını göstermektedir. Bu mesleği hem kadınlar hem de erkekler tercih etmektedirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi, aşağıda adı verilen üniversitelere bağlı meslek yüksek okullarının “Bilgisayar Programcılığı” bölümünde verilmekte iken, bu bölüm adının “Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama” olarak değişmesi nedeniyle, “Bilgisayar Programcılığı” adıyla artık öğrenci alınmamaktadır. Bu nedenle D- Meslek Eğitimi bölümünde bulunan bilgiler “Bilgisayar Programcılığı” bölümü eğitiminin verildiği zamandaki araştırılan bilgileri kapsamaktadır.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Bilgisayar Programcılığı ön lisans programına girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Merkezi sistemle yapılan Öğrenci Seçme Sınavında (ÖSS ) yeterli “Sayısal (SAY)” puanı almak gerekmektedir.
Meslek Liselerinin Bilgisayar, Bilgisayar Donanım, Bilgisayar İşletimi/Bilgisayar İşletimi Teknisyenliği, Bilgisayar Yazılımı bölümlerinden mezun olanlar üniversitelerin Bilgisayar Programcılığı ön lisans programını tercih ettiklerinde orta öğretim başarı puanları 0.65 ile çarpılarak ÖSS puanlarına eklendiğinden, diğer alanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 2 yıldır.
Eğitimin ilk yıllarında: Genel Matematik, Programlama Dilleri, Teknik Resim, İstatistik ve Muhasebe gibi temel dersler verilmektedir. Daha sonraki yıllarda ise: ileri düzeyde programlama, veri yapıları ve algoritmalar, sistem analizi, modern mantık ve mikro işlemleri, nümerik analiz, yöneylem araştırması, iletişim sistemleri ve bitirme tezi olmak üzere meslekle ilgili uygulamaya dönük program yürütülmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
Bilgisayar Programcılığı ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş sınavında başarılı oldukları takdirde Bilgisayar Mühendisliği, Bilgisayar Öğretmenliği, Bilgisayar Sistemleri öğretmenliği, Bilgisayar ve Kontrol Öğretmenliği, Bilgisayar ve Enformatik, Bilgisayar ve Enformasyon Sistemleri, Bilgisayar-Enformatik, Bilgisayar ve Kontrol Mühendisliği, İstatistik ve Bilgisayar Bilimleri, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği, Matematik-Bilgisayar, Enformatik, Uygulamalı Matematik ve Bilgisayar, Enformasyon Teknolojileri, Turizmde Bilgisayar Teknolojisi lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Sistem Analisti,
- Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni.
BURS, ÜCRET VE KREDİ DURUMU
Meslek eğitimi süresince kazanç söz konusu değildir. Ancak, koşulları uyan öğrencilerin Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nca verilen krediden yararlanması mümkündür. Ayrıca başarılı öğrenciler burs alabilmektedir.
Eğitim sonrası kazançta kişinin çalıştığı işletmeye, tecrübesine ve çalışma süresine göre ücret değişikliği söz konusudur. Genelde asgari ücretten başlayıp, asgari ücretin 10 katına kadar çıkabilmektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.
7-)BİLGİSAYARLI MUHASEBE VE VERGİ UYGULAMA MESLEK ELEMANI
BİLGİSAYARLI MUHASEBE VE VERGİ UYGULAMA MESLEK ELEMANI
TANIM
Kurum ve kuruluşların muhasebe ve vergi ile ilgili işlemlerini bilgisayara kaydeden, gerektiğinde bunları izleyen ve denetleyen kişidir.
GÖREVLER
- Muhasebe ile ilgili fişleri, fatura ve belgeleri bilgisayarda ilgili yerlere kaydeder,
- Belgelerin korunması, dosyalanması ve denetimi ile ilgili işlemleri yapar,
- İşletme adına ödenmesi gereken vergi, harç ve diğer ödemelerin takibini yaparak ödenmesini sağlar,
- Her ayın sonunda o ayın hesaplarının ve yapılan işlemlerin genel kontrolü amacıyla aylık dökümü çıkarır (aylık mizan), hata var ise gerekli düzeltmeleri yapar,
- İşletmenin bankalar, müşteriler, maliye ve diğer kuruluşlarla olan ilişkilerini izler,
- Yılsonunda işletmenin mal varlığının çıkarılması amacıyla sayım ve ölçüm işlemlerini (döküm) yapar,
- Dönem sonunda işletmenin kar ve zarar durumunu, varlığını, alacak ve borcunu gösteren tabloları (bilânço) düzenler,
- Kurum ve kuruluşların yıl boyunca yapmış olduğu işlemlerin muhasebe kayıtlarını izler ve denetler.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Bilgisayar,
- Hesap makinesi,
- Fiş, fatura vb. belgeler,
- Çeşitli dokümanlar,
- Vergi ve ilgili kanunlar.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Bilgisayarlı muhasebe ve vergi uygulama meslek elemanı olmak isteyenlerin;
- Matematik ve mantık konularında başarılı,
- Ayrıntılar üzerinde uzun süre dikkatle çalışabilen,
- Kapalı yerlerde oturarak çalışmaktan sıkılmayan,
- Dikkatli, sabırlı, düzenli ve titiz, sorumluluk sahibi
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Bilgisayarlı muhasebe ve vergi uygulama meslek elemanları sakin, temiz, iyi aydınlatılmış kapalı ortamlarda görev yaparlar. Sürekli masa başında ve bilgisayar karşısında oturmak gözleri rahatsız edebilir. Yılsonu ve dönem sonlarında gece ve hafta sonu çalışmak gerekebilir. Meslek elemanları çalışmaları sırasında muhasebecilerle, işverenlerle ve diğer görevlilerle iletişim halindedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bilgisayarlı muhasebe ve vergi uygulama meslek elemanlarının vergi dairelerinde, muhasebe bürolarında, işletmelerin muhasebe servislerinde, muhasebe programı yapan işyerlerinde çalışma olanakları vardır. Bu meslekte iş bulma olanağı oldukça yüksektir. Son zamanlarda muhasebecilik alanında bilgisayar paket programlarının yaygınlaştığı görülmekte ve bu oran giderek artmaktadır. Bundan dolayı bu alanda bilgisayar programlarını kullanan nitelikli elemanlara piyasada her zaman ihtiyaç duyulmaktadır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi, üniversitelere bağlı meslek yüksek okullarının “Bilgisayarlı Muhasebe ve Vergi Uygulama” bölümünde verilmekte iken, bu bölüm adının “Muhasebe” olarak değişmesi nedeniyle, “Bilgisayarlı Muhasebe ve Vergi Uygulama” adıyla artık öğrenci alınmamaktadır. Bu nedenle D- Meslek Eğitimi bölümünde bulunan bilgiler “Bilgisayarlı Muhasebe ve Vergi Uygulama” bölümü eğitiminin verildiği zamandaki araştırılan bilgileri kapsamaktadır.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek eğitimine girebilmek için en az lise veya dengi okul mezunu olmak, Öğrenci Seçme Sınavı'nda (ÖSS) başvurulan programlardan en az biri için yeterli "Eşit Ağırlıklı (EA)" puanı almak gerekmektedir.
Meslek liselerinin “Muhasebe” bölümünden mezun olanlar, “Bilgisayarlı Muhasebe ve Vergi Uygulama” ön lisans programına başvurduklarında ortaöğretim başarı puanları 0.65 ile çarpılarak ÖSS puanlarına eklendiğinden, diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Bilgisayarlı muhasebe ve vergi uygulama bölümünde eğitim süresi 2 yıldır.
Bu eğitimin;
1. Yılında: İşletme, Muhasebe, Bilgisayar Matematiği, Bilgi İşlem, BASIC Programlama Dili, İktisat, İstatistik, COBOL Programlama Dili, Ticaret Hukuku, Kamu Yönetimi,
2. Yılında: Envanter, Bilânço, Yönetim organizasyonu, Maliyet Muhasebesi Vergileme Teknikleri, Veri Tabanı Yönetimi, Şirketler Muhasebesi, Tabloluma Programlama, Bilgisayarlı Muhasebe Organizasyonu Veri Tabanı Teknikleri, Vergileme Teknikleri, Güncel İşletme Sorunları, Mali Tablolar Analizi Fortsan pense Programlama Dili, Program Geliştirme, Bitirme Projesi vb. gibi dersler alırlar.
MESLEKTE İLERLEME
Bilgisayarlı Muhasebe ve Vergi Uygulama ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan sınavda başarılı oldukları takdirde, aşağıdaki alanlarda dört yıllık lisans programlarından birine dikey geçiş yapabilirler.
— Muhasebe,
- Muhasebe ve Finansman Öğretmenliği,
- İşletme,
- İşletme-İktisat.
İşyerlerinde çalışanlar bilgi ve becerilerine göre servis şefi veya muhasebe müdürü konumuna gelebilirler.
BENZER MESLEKLER
- Muhasebeci,
- Maliyeci.
BURS, ÜCRET VE KREDİ DURUMU
Koşulları uygun olan öğrenciler Yüksek Öğretim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nun vermiş olduğu krediden yararlanabilirler.
Ücret düzeyleri kişilerin bilgi, beceri, deneyim vb. gibi özelliklerine göre farklılık göstermekle beraber en az asgari ücretin 2–3 katı kadardır.
Bu ücret daha sonra gösterilen başarıya göre artma göstermektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili eğitim kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.
8-)BİLGİSAYARLI NÜMERİK KONTROL (CNC)TEKNİSYENİ
BİLGİSAYARLI NÜMERİK KONTROL (CNC)TEKNİSYENİ
TANIM
Makine parçalarının imalinde kullanılan takım tezgâhlarını, bilgisayarla çalıştıran kişidir.
GÖREVLER
- İmalat yapılacak parçanın, makinede hangi işlemlerden geçeceğini belirler,
- Bu işlemlerde hangi aletlerin kullanacağını saptar,
- Kullanılacak ölçme ve kontrol aletlerini belirler,
- Söz konusu aletlerin çalıştırılması için bir bilgisayar programı yazar ve bunu tezgâha yükler,
- Makinenin, imal edilecek parçaya göre önceden ayarını yapar,
- İmalatı gerçekleştirir.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Torna, freze, matkap, taşlama gibi bilgisayarlı takım tezgâhı,
- Bilgisayar, yazıcı, bilgisayar disketleri ve kâğıt şeritler,
- Kumpas, mikrometre, tampon mastarlar kesici takımlar ve takım tutucular gibi ölçme ve kontrol aletleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Bilgisayarlı nümerik kontrol teknisyeni olmak isteyenlerin;
- Sayılar ve şekiller arasındaki ilişkileri çabuk algılayabilen,
- Yönergeyi hazırlayabilen ve bunu uygulayabilen,
- Gözünü ve elini eşgüdümlü kullanabilen,
- Uyarıcılara çabuk tepki verebilen,
- Makine parçaları arasındaki ilişkileri görebilen ve makinelerle çalışmaktan hoşlanan,
- Uzun süre ayakta durabilen
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Bu meslek üyeleri, otomotiv ve imalat sektöründeki atölyelerde; ısı ve kokunun normal, toz, gürültü, ışık ve titreşimin yoğun olduğu ortamlarda çalışırlar. Kişi çalışırken birinci derecede makinenin çalıştırılması ile ilgilidir. Çalışma saatleri düzenlidir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bu meslekte özellikle otomotiv ve metal imalat sektöründe çalışma olanakları mevcuttur.
Ülkemizde, küçük ve orta ölçekli işletmelerdeki, geleneksel takım tezgâhlarından oluşan makine parkını, teknolojisi ileri CNC tezgâhlarına çevirmek bir zorunluluktur. Bu zorunluluk, şimdi ve gelecekte yetişmiş insan gücüne olan gereksinimi de beraberinde getirmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Bu mesleğin eğitimi Anadolu Meslek, Anadolu teknik liseleri, teknik liseler ve endüstri meslek liselerinde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Bu alanda meslek eğitimi alabilmek için en az ilköğretim okulu mezunu olan kişilerden endüstri meslek liselerinin tesviye, elektrik, elektronik, bilgisayar, telekomünikasyon, gemi elektroniği ve haberleşme bölümlerinde okuyan öğrenciler, 1. sınıfta gerekli not ortalamasını sağlamak koşuluyla teknik liselerin bilgisayarlı nümerik kontrol bölümlerine geçebilmektedirler. Anadolu Teknik, Anadolu Meslek, Anadolu Teknik Liselerine girebilmek için Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavında başarılı olacak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi teknik liselerde 4 yıl, Anadolu teknik liselerinde 5 yıldır.
Endüstri meslek liselerinde 3 yıldır. Eğitim süresince: genel kültür dersleri ve Tesviyecilik ve vargelcilik, Torna ve freze tezgâhları, Ölçme ve kontrol aletleri, Bilgisayar ve ekipmanları, Kâğıt deliciler ve kâğıt serilere program aktarılması, Bilgisayarlı nümerik kontrol (CNC) tezgâhlarının bakımı ve iş güvenliği konularında vb. meslek dersleri okutulmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
Meslek liselerinin (CNC) Bilgisayarlı Nümerik Kontrol bölümünden mezun olanlar istedikleri takdirde, Endüstriyel Kalıpçılık, Hasat Sonrası Teknolojisi, Makine, Makine Yağları ve Yağlama Teknolojisi, Mekatronik, Mekatronik (Uzaktan eğitim) Otomotiv, Oto Boya Karoseri Doğratma Teknikerliği, Sondajcılık, Tarım Alet ve makineleri, Metalürji Malzeme, Gemi makineleri ile Metalografi ve Malzeme Muayenesi ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ayrıca meslek liselerinin (CNC) bölümünden mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girip başarılı olmaları ve “Talaşlı Üretim Öğretmenliği” lisans programını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
BENZER MESLEKLER: Makine Teknisyeni, Elektronik Teknisyeni, Bilgisayar Programcılığı.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Meslek lisesi öğrencileri staj sırasında asgari ücretin % 30'u oranında ücret alırlar. Bu meslekte çalışanlar asgari ücretin 3–4 katı ücret almaktadır.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları,
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü İl ve Şube Müdürlükleri.
9-)BİLGİSAYAR TEKNOLOJİSİ VE PROGRAMLAMA TEKNİKERİ
BİLGİSAYAR TEKNOLOJİSİ VE PROGRAMLAMA TEKNİKERİ
TANIM
Bilginin toplanması, bilgisayar ortamında işlenmesi, bilgisayar sistemlerinin kurulması ve çalıştırılması alanlarında çalışan teknik elemandır.
GÖREVLER
- Bilgisayar donanımı keşif işlemlerinde görev alır,
- Sistemle ilgili malzeme ve teçhizatın seçimi ve kurulması işlemini yapar,
- Web sayfalarının tasarımlarını yapar,
- Kişisel ya da ticari programlar yazar,
- Bilgisayarda karşılaşılan yazılım ve karmaşık olmayan donanım arızalarını tespit eder ve uzmanlık gerektirmeyen sorunlara çözüm getirir,
- Veri güvenliği ve saklanması ile ilgili tedbirleri alır,
- Kelime işlemci, hesaplama tablosu, sunu, veri tabanı ve grafik tabanlı tasarım programlarını kurar, kullanır ve bu programların program geliştirme modüllerini kullanarak program üretir ve eğitim verir,
- Sektörde geçerliliğini koruyan kişisel bilgisayar işletim sistemlerini ve ağ işletim sistemlerini kullanır ve yenilikleri takip ederek yenilikleri sisteme uygular,
- İş yerinde bilgisayar kaynakları, sağlık ve emniyet ile ilgili kanuna dayalı yönetmelikleri bilir ve uygular.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Bilgisayar ve çeşitli bilgisayar programları, CD, disket, Network test aletleri, Elektrik test aletleri, Tornavida, kargaburnu, lehim, vakum, temizlik fırçaları ve büro malzemeleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama Teknikeri olmak isteyenlerin;
- Analitik düşünme becerisine sahip,
- Araştırmaya meraklı, sorumluluk sahibi
- Hayal gücü yüksek,
- Ayrıntılara önem veren,
- Matematik ve fizik alanında başarılı,
- Yabancı dile ilgi duyan,
- El ve parmak becerisi gelişmiş,
- Mekanik yeteneğe sahip,
- Ekip çalışmasına yatkın
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Meslek elemanları; genellikle kapalı, temiz, bol ışıklı ve klimalı ortamlarda çalışırlar. Çalışırken mühendisler, teknisyenler, operatörler, müşteriler ve diğer çalışanlarla iletişim halindedirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Mezunlar günümüzde başta sanayi kuruluşları olmak üzere Yazılım Firmaları, Bilgisayar Satış ve Teknik Destek Firmaları, Bankalar, Sigorta Şirketleri, Ticari Kuruluşlar, İnternet Servis Sağlayıcıları, İnternet Yayıncılık Şirketleri, Radyo- Televizyon Şirketleri, Araştırma Şirketleri, Borsalar, Ulaştırma, Lojistik Firmaları ve hizmet sektöründe yer alan kamu kurum ve kuruluşlarında geniş iş imkânına sahiptirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi çeşitli üniversitelere bağlı Meslek Yüksekokullarının Bilgisayar Teknolojileri ve Programlama” bölümünde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
- Meslek liselerinin Bilgi İşlem, Bilgisayar, Bilgisayar Donanım, Bilgisayar İşletimi, Bilgisayar İşletimi Teknisyenliği, Bilgisayar Programcılığı ve Bilgisayar Yazılımı bölümlerinden birinden mezun olanlar “Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama Teknikerliği” ön lisans ve ön lisans (uzaktan eğitim) programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
— Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara isteklerine ve ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli “Sayısal (SAY)” puanı almaları gerekir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 2 yıldır.
Eğitim süresince öğrencilere; Türk Dili, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi, Yabancı Dil, Beden Eğitimi, Matematik, Teknolojinin Bilimsel İlkeleri, Algoritma ve Programlama Giriş, Entegre Ofis, Temel Elektronik, Veri Yapıları ve Programlama, Matematik II, Bilgisayar Donanımı, Grafik ve Animasyon, Veri Tabanı Yönetim Sistemleri I, Veri Yapıları, Bilgisayar Projesi, Programlama Dilleri, Sayısal Metodular ve İstatistik, Veri Tabanı ve Uygulamaları, Görsel Programlama gibi dersler verilir.
MESLEKTE İLERLEME
Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama Teknikerliği programını bitirenler ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları takdirde;
- Bilgisayar,
- Bilgisayar Mühendisliği,
- Bilgisayar Öğretmenliği,
- Bilgisayar Sistemleri Öğretmenliği,
- Bilgisayar Teknolojisi ve Bilişim Sistemleri,
- Bilgisayar ve Enformatik,
- Bilgisayar-Enformatik,
- Bilgisayar ve Enformasyon Sistemleri,
- Bilgisayar ve Kontrol Öğretmenliği
- Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği,
- Bilişim Sistemleri ve Teknolojileri,
- Elektronik ve Bilgisayar Öğretmenliği,
- Enformasyon Teknolojileri,
- Enformatik,
- Fizik,
- İstatistik,
- İstatistik ve Bilgisayar Bilimleri,
- Matematik- Bilgisayar,
- Meteoroloji Mühendisliği,
- Uygulamalı Matematik ve Bilgisayar,
- Uzay Mühendisliği.
Lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler
Çalıştıkları kurum ve kuruluşların yönetim kademelerinde görev alabilirler.
BENZER MESLEKLER: Bilgisayar Mühendisi, Bilgisayar Donanım Teknikeri, Bilgisayar Destekli Tasarım Teknikeri, Bilgisayar Programcısı.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitim süresince öğrenciler eğitimleri süresince Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen öğrenci kredisinden ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının sağladığı kredi ve burs olanaklarından da yararlanabilirler.
— Eğitim sonrası Kamuya ait Kurum ve Kuruluşlarda görev alan Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama Teknikerleri 657 sayılı Devlet Memurluğu Kanununun Teknik Hizmetler Sınıfında öngörülen derece ve kademedeki katsayı ve tazminatlara göre ücret alırlar.
— Özel sektörde çalışan meslek elemanlarının ücreti karşılıklı anlaşma ile belirlenmektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları ve İşletmeleri
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.
|
|
